Kunstenaar Herman van Hoogdalem werkte samen met schrijver en regisseur Gijs Wanders aan een serie portretten in woord en beeld van mensen met dementie. Van Hoogdalem portretteerde verschillende bewoners van zorgorganisatie ZINN. Hij schilderde prachtige portretten in aquarel waarin zoveel wordt weergegeven dat het in woorden niet te vatten is. De uitdrukkingen zeggen genoeg, de portretten spreken voor zich! Van Hoogdalem en Wanders laten zien en voelen wat dementie met de persoon zelf en zijn omgeving doet.
Kenmerkende verhalen
Wanders confronteerde familie met de geschilderde portretten en sprak met hen over hun geliefde. Het werden kenmerkende en herkenbare verhalen. De portretten beginnen met hoe iemand vroeger was en vervolgens wordt een relatie gelegd naar het gedrag in het heden. In de gesprekken staat steeds de relatie tussen de mensen met dementie en hun familie centraal. Het zijn indringende gesprekken over wat de dementie met hen doet, hoe het kwartje valt als de diagnose is gesteld, hoe je telkens een beetje afscheid neemt, de emoties die het oproept als het thuis niet langer gaat en een geliefde opgenomen moet worden en hoe je als naaste kunt genieten van de dingen die er nog wel zijn. De verhalen laten ons ook kinderen zien die van hun dementerende ouder houden, van een vader of moeder die langzaam wegglijdt en zelf geen liefde meer kan geven.
Bron van inspiratie
Het boek geeft inzicht in mensen met dementie en biedt ondersteuning, waardoor de kwaliteit van leven van mensen met dementie en hun naasten kan verbeteren.
De vragen die Wanders stelt zouden zorgprofessionals ook kunnen stellen aan naasten van mensen met dementie, om het gesprek op gang te brengen, emoties te laten uiten en ter ondersteuning.
Het boek geeft een integer, ontroerend en liefdevol beeld van de invloed die dementie heeft op mensen. Het feit dat Van Hoogdalem en Wanders beiden geconfronteerd werden met een dementerende ouder en het proces van dichtbij meemaakten, maakt het boek nog persoonlijker. Het is toegankelijk geschreven, mooi vormgegeven en een bron van inspiratie voor betrokkenen en zorgprofessionals. Het verdient vanwege de schitterende aquarellen tevens het predicaat kunstboek. Het boek is geschreven “Voor allen die elkaar los moeten laten”, maar is evenzogoed een aanrader voor zorgprofessionals, studenten en docenten.
Door Ineke van Aken
Publicatie
Onderwijs en Gezondheidszorg Oktober 2016
Link naar artikel